27 NİSAN TÜRKİYE GENELİ 8. SINIF LGS TÜRKÇE DENEMESİ

(I) Öğrenmenin yaşı yoktur, derdi hep. (II) Söz konusu öğrenmek ve öğretmek ise yorulmak nedir, bilmezdi. (III) Ders anlatırken onu görseniz karşınızda bilge bir derviş var zannederdiniz. (IV) Bir yanlışımız olduğunda sessiz kalamaz, görmezden gelemezdi
ve “Biz, yanlışlarınızı düzeltmek için varız.” derdi, tatlı sert bir gülümseme ile.

Bu parçadaki numaralanmış cümlelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

Timur savaştan dönerken köylülere hediye olarak bir fil vermiş. Köylüler önce sevinmiş fakat bir zaman sonra fil köydeki ekinlere zarar vermeye başlamış. Köylü son derece şikâyetçiymiş bu durumdan. Düşünmüşler; Nasrettin Hoca’ya gidip “Hocam senin Timur ile ilişkilerin çok iyi, seni sever. Söyle de bu fili köyden alsın.” demişler. Hoca Köylülere, “Gideceğim yalnız siz de benim arkamdan geleceksiniz, ben sizin adınıza konuşacağım.” demiş. Köylüler de “tamam” demişler. Yola çıkıp Timur’un otağına varmışlar. Otağın kapısında Hoca’yı karşılayan Timur sormuş: “Hocam buyur, ne istersin?” Hoca arkasını dönüp köylüleri göstererek “Bu köylüler...” demiş. Bakmış ki arkasında kimse yok! “Diyorlar ki…” diye devam etmiş: “Armağan ettiğiniz fil öyle hayırlı, uğurlu ve yararlı bir hayvanmış ki ondan köye bir tane daha armağan etmenizi talep ediyorlar.” demiş.

Bu olayda köylüler, Nasrettin Hoca’yı yarı yolda bırakarak hangi erdeme aykırı davranmışlardır?

Çocuklarımıza dünya dili (!) öğreteceğiz diye kendi dilini bilmeyen; dilini bilmediği için değerlerinden uzaklaşan bir toplum yaratıyoruz, farkında mısınız? Sokaklarda kendi dilimiz yok, “cafe, showroom, plaza” var artık. Güzelim “evet” ise yerini çoktan “okey”e bıraktı. Daha da kötüsü çocuklarımıza sınavlarda atasözlerini ve deyimleri sorar hâle geldik ve ne acıdır ki çocuklarımızın yüzde doksanı bu sorulara yanlış yanıtlar veriyorlar. Bu da yetmezmiş
gibi kendi dilini tam öğrenememiş çocuğa, ilkokul sıralarında yabancı dil eğitimi veriyoruz.

Bu parçada aşağıdakilerin hangisine değinilmemiştir?

Altı çizili sözcüklerin hangileri sıfat-fiildir?

Kış, adanın etrafına yerleşebilmek için rüzgârlarını seferber ettiği zaman; öteki yakada yaz pılıyı pırtıyı toplamamış, bir kenara oldukça mahzun bir göçmen gibi oturmuştur. Gitmekle gitmemek arasında sallanır bir halde, elinde pasaport, çıkınında üç beş altın, güleç yüzlü bu göçmeni, burada benden başka seven yoktur.

Bu parça ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

Atasözlerinin bazıları gerçek anlamlarının yanı sıra mecaz anlam da taşır. Örneğin “Şimşek akmadan gök gürlemez.” atasözü gerçek anlamının yanı sıra “Bazı olayların olacağına dair belirtiler mutlaka vardır.” anlamını da taşır.

Aşağıdaki atasözlerinden hangisi bu açıklamaya uygun değildir?

Dünyanın en güzel sesinden
En güzel şarkıyı dinlemek gibi bir şey...
Fakat artık ümit yetmiyor bana,
Ben artık şarkı dinlemek değil,
Şarkı söylemek istiyorum.

Bu dizelerde aşağıdaki söz sanatlarından hangisi ağır basmaktadır?

“Son 15 yılda milletimize en çok kazandırmak istediğimiz hasret, kaybettiğimiz  özgüvenimizdir. Bundan sonraki süreçte daha çok alın teri değil, daha çok akıl teri dökecek süreçleri desteklemeliyiz. Katma değeri yüksek olan alanları stratejik olarak belirlememiz, evlatlarımızı ve gençlerimizi yetiştirerek daha çok akılla üretebilen, fikir üretebilen, fikrini ürüne dönüştürebilen, ürünü dünyaya markalaştırarak sunabilen bir anlayışı milletimize mal edebileceğimiz süreçlere girdik.”
Prof. Dr. Aziz Sancar

Bu metinden hareketle aşağıdakilerden hangisi Aziz Sancar’ın ülke için bir önerisi olabilir?

Adana’daki Taş Köprü Seyhan Nehri üzerindedir. Yüzyıllarca Doğu ile Batı arasında önemli bir köprü olmuştur. Harun Reşit (766-809) köprüyü bazı eklerle Adana Kalesi’ne birleştirmiştir. IX. yüzyıl başında Harun Reşit’in oğlu olan 7’nci Abbasi Halifesi Memûn (786-833) tarafından onarımı yaptırılmıştır. III. Ahmet (1713), Kel Hasan Paşa (1847) ve Adana Valisi Ziya Paşa (1789) dönemlerinde de tamirat görmüştür. Bu üç onarımın yazıtları mevcuttur. Son onarım 1949 yılında yapılmıştır. Taş Köprü 319 metre uzunluğunda ve 13 metre yüksekliğindedir. 21 kemerinden 14’ü ayaktadır. Ortadaki büyük kemerde iki aslan kabartması görülmektedir. Dünyanın hâlen kullanılan en eski köprülerden biri olarak
bilinmektedir.

Bu bilgilere göre Adana Taş Köprü ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

Denizatları, hakkında çok fazla şey bilinmeyen bir canlı türüdür. Yaşam alanları genellikle kara parçalarına yakındır. Denizatları edebiyat, ekonomi ve dekorasyon gibi farklı alanlarda  sembolik olarak çokça kullanılır. İklim değişimleriyle dengesi bozulan doğamızda, denizatlarının da yaşam alanları yetersiz kalmaktadır.

Bu parçada denizatları ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?

Sıfat-fiil kullanarak oluşturulan bazı sıfat tamlamalarında sıfat-fiilin nitelediği isim düşer. Düşen isimde bulunan ek, sıfat-fiille birleşir. Buna “adlaşmış sıfat-fiil” denir.

Buna göre aşağıdakilerin hangisinde adlaşmış sıfat-fiil vardır?

(I) Eserlerinde yalın ve akıcı bir üslup kullanan Yaşar Kemal, roman ve öykülerinde Çukurova insanının sorunlarını işlemiştir. (II) “İnce Memed” adlı eserinin de bulunduğu dokuz kitabı beyaz perdeye aktarılmış ve eserlerinin birçoğu da tiyatroya uyarlanmıştır. (III) Kitaplarında Anadolu halk kültüründen yararlanan yazar, 1970 sonrası yazdığı eserlerde ise şehir insanının hayatını da anlatmıştır. (IV) Nobel’e aday gösterilen ilk Türk yazar olmasına rağmen bu ödülü
alamadan hayata veda etmiştir.

Numaralanmış cümlelerin hangisi kanıtlanabilirlik açısından diğerlerinden farklıdır?

İsim-fiil ekleriyle türeyen bazı sözcükler zamanla kalıplaşarak kalıcı isim hâline gelir. Bu şekilde oluşan sözcükler fiilimsi olma özelliğini yitirir.

Aşağıdakilerin hangisinde bu açıklamaya uygun bir örnek yoktur?

Ertesi gün başladı gün doğmadan yolculuk
Soğuk bir mart sabahı buz tutuyor her soluk

Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “soluk” sözcüğü, verilen şiirdeki anlamıyla kullanılmıştır?

Bir dilin sözlüğü hiçbir zaman kapanmaz. Sözcüklerin kapısından içeri kimi sözcükler girer, kimi sözcükler çıkar. Gerçekten de bu böyledir. Elli altmış yıl öncesinin Türkçe sözcüklerine baktığımızda bazı sözcükleri bulamayabiliriz çünkü bunlar sonradan gelişip ortaya çıkmış, sözlükteki yerlerini almıştır.

Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?

Fırıldak, topaç, cicoz, kaytan gibi yüzlerce ismi olan oyuncağımızın tarihi de çok eskidir. MÖ 8. yüzyıldan kalan eserlerde bile görmekteyiz eskimeyen oyuncağımızı. Farklı ülkelerde, farklı yörelerde oynanışı değişim gösterir ancak en yakın arkadaşı olan ip yanından eksik olmaz. Sivri ucundan yuvarlak bölümüne doğru sıkı sıkı sarılan ipin bir ucu da ele bağlanır. Kuvvetle elden atılan oyuncak, ipten aldığı hareket gücüyle yerde hızlı ve güçlü döndüğü için dengede durur. Bu şekilde oyuna katılan oyuncağımız, bazen sesiyle, bazen dönüş süresiyle,
bazen de dönerken kat ettiği mesafeyle yarıştırılarak eğlenceli zamanlar hediye eder.

Bu metinde sözü edilen oyuncakla ilgili olarak aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?

(I) Lezzetiyle uluslararası bir üne sahip olan Adana kebabının hazırlanışı önemli bir sıralama gerektirir.
(II) Hayvanın doğru bölgelerinden seçilen et, kebap ustası tarafından zırh adlı eğik satırla kıyma hâline
getirilir. (III) Ete gerekli baharat ve isteğe bağlı olarak taze kırmızı biber eklenerek et bir kez daha zırhtan
geçirilir. (IV) Kebapçılar genellikle hazır salata kullanmaz ve kebap kömür ocağına atıldığında o pişene kadar hünerli elleriyle salataları hazır ederler. (V) Sonrasında hazırlanan el kıyması, kendine özel şişlere el yordamıyla takılır.

Bu metnin anlam bütünlüğünü sağlamak için numaralandırılmış hangi iki cümle yer değiştirmelidir?

1. Öfkeli, sert ve sinirli kimsenin zararı kendinedir.
2. Dürüst, doğru, iyi ve güzel vasıflı insanlar, elverişsiz ortamlarda bile niteliklerini kaybetmezler.
3. Güçlü kişiler uzaktakileri kollayıp kayırdıkları gibi yakınlarına fayda sağlayamazlar.
4. Büyük çıkarlar beklenen durumlar için küçük fedakarlıklar yapılmalıdır.

Verilen cümlelerde aşağıdaki atasözlerinden hangisinin açıklaması yoktur?

Doğrudan doğruya konuşulan veya yazılan konuyu ilgilendirmeyen dolaylı sözlere arasöz denir. Ara sözler, iki virgül arasında ya da iki kısa çizgi arasında yazılır.

Buna göre virgül yerine kısa çizginin kullanılmasına örnek olabilecek cümle aşağıdakilerin hangisidir?

Cömertlik ve yardım etmede akarsu gibi ol
Şefkat ve merhamette güneş gibi ol
Başkalarının kusurunu örtmede gece gibi ol
Hiddet ve asabiyette ölü gibi ol
Tevâzu ve alçakgönüllülükte toprak gibi ol
Hoşgörülülükte deniz gibi ol
Ya olduğun gibi görün ya göründüğün gibi ol

Mevlana’nın Yedi Öğüt’ünde, aşağıdaki erdemlerden hangisine değinilmemiştir?